Collagen là một loại protein quan trọng giúp da săn chắc, đàn hồi và mịn màng. Tuy nhiên, theo thời gian, collagen suy giảm do tác động của tuổi tác, tia UV, ô nhiễm, stress và chế độ ăn uống không lành mạnh. Dấu hiệu thiếu hụt collagen dễ nhận thấy là da chảy xệ, xuất hiện nếp nhăn và kém đàn hồi.
Có nhiều cách bổ sung collagen cho da mặt, từ phương pháp tự nhiên như bổ sung thực phẩm giàu collagen, uống thực phẩm chức năng, dùng acid hyaluronic, vitamin C, đến các công nghệ thẩm mỹ như lăn kim, RF siêu vi điểm hay cấy collagen tươi. Ngoài ra, việc ngăn ngừa suy giảm collagen bằng cách bôi kem chống nắng, hạn chế đường, ngừng hút thuốc và duy trì lối sống lành mạnh cũng rất quan trọng.
Bên cạnh các phương pháp tái tạo collagen, một số công nghệ thẩm mỹ như Botox, filler, PRP (huyết tương giàu tiểu cầu) cũng giúp cải thiện tình trạng lão hóa da. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu và tình trạng da của mỗi người.
1. Uống thực phẩm chức năng bổ sung collagen
Uống thực phẩm chức năng bổ sung collagen là phương pháp sử dụng các sản phẩm chứa collagen peptide (collagen thủy phân) để kích thích cơ thể sản sinh collagen tự nhiên, giúp cải thiện độ đàn hồi và săn chắc của da.
Collagen peptide là dạng collagen đã được phân giải thành các chuỗi ngắn, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ. Uống thực phẩm chức năng collagen giúp kích thích tổng hợp collagen nội sinh, cải thiện độ đàn hồi, giảm nếp nhăn, giữ ẩm cho da và hỗ trợ tóc, móng, xương, khớp khỏe mạnh.
Nên chọn sản phẩm chứa collagen peptide loại I, II, III, kết hợp với vitamin C để tăng khả năng hấp thụ. Uống collagen theo hướng dẫn của nhà sản xuất, với liều lượng phù hợp với độ tuổi, và kiên trì ít nhất 8 – 12 tuần để thấy hiệu quả rõ rệt.
2. Bổ sung acid hyaluronic
Bổ sung acid hyaluronic là việc cung cấp thêm acid hyaluronic (HA) cho cơ thể thông qua thực phẩm, thực phẩm chức năng hoặc bôi ngoài da, giúp tăng cường độ ẩm và hỗ trợ sản sinh collagen.
Acid hyaluronic là một phân tử giữ nước quan trọng, có khả năng liên kết với nước gấp 1000 lần trọng lượng của nó, giúp da luôn căng mọng và đàn hồi. Việc bổ sung HA giúp tối ưu môi trường cho nguyên bào sợi sản xuất collagen, từ đó làm chậm quá trình lão hóa và giảm nếp nhăn.
Để nạp thêm acid hyaluronic vào cơ thể, bạn nên sử dụng thực phẩm giàu HA như nước hầm xương, đậu nành, cam, ớt chuông,…; uống thực phẩm chức năng chứa HA hoặc bôi serum, kem dưỡng chứa HA.
3. Tăng cường vitamin C
Bổ sung vitamin C qua thực phẩm như cam, ổi, kiwi, ớt chuông, uống thực phẩm chức năng hoặc dùng serum vitamin C ngoài da hỗ trợ tổng hợp collagen và bảo vệ da khỏi tác hại oxy hóa.
Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, đóng vai trò quan trọng trong quá trình hydroxyl hóa proline và lysine – hai axit amin cần thiết để tạo ra collagen bền vững. Theo một nghiên cứu hệ thống năm 2018 của Viện nghiên cứu Steadman Philippon, (Colorado, Hoa Kỳ), vitamin C làm tăng hoặc đẩy nhanh quá trình tổng hợp collagen. Nghiên cứu “Tác dụng của vitamin C và các dẫn xuất của nó đối với quá trình tổng hợp collagen và liên kết chéo của nguyên bào sợi người bình thường” năm 2001 của Phòng thí nghiệm nghiên cứu tiên tiến L’Oréal cũng cho thấy, việc cung cấp vitamin C ngoại sinh có thể góp phần duy trì mật độ collagen tối ưu trong lớp hạ bì và tăng cường cục bộ mạng lưới collagen.
4. Dùng gel nha đam (lô hội)
Nha đam (lô hội, alove vera) là một loại cây mọng nước thuộc chi lô hội, thường mọc ở vùng khí hậu nhiệt đới. Polysaccharides acemannan trong gel nha đam kích thích sản xuất collagen loại I trong cơ thể sống, theo nghiên cứu đăng trên Tạp chí Khoa học Da liễu năm 2015 và nghiên cứu về Acemannan của Đại học Chulalongkorn (Bangkok, Thái Lan) năm 2001. Đồng thời, gel nha đam có đặc tính kháng viêm và phục hồi da. Vì thế, việc sử dụng nha đam giúp cải thiện độ đàn hồi, làm dịu kích ứng và hỗ trợ tái tạo da, đặc biệt với làn da tổn thương do tia UV.
Để hỗ trợ tái tạo collagen cho da mặt, bạn hãy dùng gel nha đam tươi hoặc sản phẩm chiết xuất từ nha đam để thoa trực tiếp lên da, giữ trong 15 – 20 phút rồi rửa sạch, hoặc uống nước nha đam để nuôi dưỡng da từ bên trong. Bạn nên thử bôi gel nha đam lên vùng da tay nhỏ để kiểm tra dị ứng trước khi thoa lên da mặt.
5. Sử dụng nhân sâm
Bổ sung chiết xuất nhân sâm kích thích sản sinh collagen, chống lão hóa da, giảm nếp nhăn và làm sáng da. Nhân sâm chứa Ginseng Gintonin (GEF) – một hoạt chất kích thích giải phóng collagen và tăng biểu hiện của collagen tuýp 1, 3 và 7, theo nghiên cứu “Ginseng Gintonin tăng cường giải phóng axit hyaluronic và collagen từ nguyên bào sợi da người thông qua tương tác thụ thể axit lysophosphatidic” của các nhà khoa học Hàn Quốc.
Bạn hãy uống trà nhân sâm, dùng thực phẩm chức năng chứa nhân sâm hoặc thoa kem dưỡng có chiết xuất nhân sâm để tăng cường tái tạo collagen từ bên trong và bên ngoài.
6. Bổ sung chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa là các hợp chất có khả năng trung hòa gốc tự do – nguyên nhân gây tổn thương tế bào và phân hủy collagen, góp phần vào quá trình lão hóa da. Các chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E, polyphenol, flavonoid và coenzyme Q10 có khả năng trung hòa gốc tự do, giảm viêm và kích thích sản xuất collagen. Việc bổ sung những dưỡng chất kể trên giúp làm chậm quá trình lão hóa, cải thiện độ đàn hồi và giảm nếp nhăn.
Để tăng cường tái tạo collagen cho da mặt, bạn hãy ăn các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như quả mọng, trà xanh, rau lá xanh, hạt và các loại hải sản, hoặc sử dụng thực phẩm chức năng và sản phẩm dưỡng da chứa những chất chống oxy hoá kể trên.
7. Dùng retinol và các carotenoids
Dùng retinol và các carotenoids là phương pháp sử dụng các dẫn xuất vitamin A để kích thích sản sinh collagen, cải thiện kết cấu da và giảm nếp nhăn.
Retinol là một dạng vitamin A có khả năng thúc đẩy tái tạo tế bào, kích thích nguyên bào sợi sản xuất collagen và giảm thiểu tác động của lão hóa. Carotenoids (như beta-carotene, lycopene và astaxanthin) là nhóm sắc tố thực vật có đặc tính chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ collagen khỏi tổn thương do gốc tự do và ánh nắng mặt trời. Một thành phần thay thế retinol phổ biến là bakuchiol, một hợp chất thực vật có tác dụng tương tự retinol nhưng ít gây kích ứng, phù hợp với da nhạy cảm.
Việc sử dụng retinol và các carotenoids giúp tăng cường độ đàn hồi, làm mịn da và giảm thiểu nếp nhăn.
Hãy dùng serum hoặc kem dưỡng chứa retinol, bakuchiol hoặc carotenoids vào buổi tối, kết hợp với thực phẩm giàu carotenoids như cà rốt, cà chua, khoai lang và rau lá xanh để hỗ trợ tái tạo collagen từ bên trong.
8. Tiêu thụ thực phẩm giàu collagen
Collagen từ thực phẩm thường có trong da, xương và mô liên kết của động vật, giúp cung cấp axit amin quan trọng như glycine, proline và hydroxyproline – các thành phần cần thiết để cơ thể tổng hợp collagen nội sinh.
Việc tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều collagen như nước hầm xương, da cá, gân bò, trứng và các loại hải sản giúp cải thiện độ đàn hồi của da, giảm nếp nhăn và hỗ trợ sức khỏe xương khớp. Kết hợp bổ sung thực phẩm giàu vitamin C khi tiêu thụ thức ăn giàu collagen sẽ giúp cơ thể hấp thụ và chuyển hóa collagen hiệu quả hơn.
9. Ăn rau mùi
Rau mùi là một loại rau gia vị phổ biến ở Việt Nam. Rau mùi chứa linolool – một loại terpene có đặc tính chống oxy hóa, giúp giảm tác động của gốc tự do và bảo vệ collagen khỏi sự suy thoái. Ngoài ra, rau mùi còn giàu vitamin C, một yếu tố quan trọng trong quá trình tổng hợp collagen. Vì vậy, việc tiêu thụ rau mùi giúp duy trì độ đàn hồi của da, giảm hình thành nếp nhăn và hỗ trợ thải độc.
Hãy thêm rau mùi vào món ăn hàng ngày như salad, nước ép, sinh tố hoặc dùng làm gia vị trong các món súp và hầm để giúp tái tạo collagen cho da mặt.
10. Sử dụng tảo biển
Tảo biển (seaweed) là một loại sinh vật biển có giá trị dinh dưỡng cao. Tảo biển chứa nhiều chất chống oxy hoá như fucoxanthin và phycocyanin, giúp ngăn chặn tác hại của gốc tự do, bảo vệ collagen khỏi quá trình suy thoái. Ngoài ra, tảo biển còn giàu axit amin, kẽm và vitamin C – các yếu tố quan trọng thúc đẩy tổng hợp collagen và duy trì độ đàn hồi của da. Nhờ đó, việc bổ sung tảo biển giúp giảm nếp nhăn, tăng cường độ ẩm và làm chậm quá trình lão hóa da.
Bạn có thể ăn trực tiếp rong biển, tảo xoắn (spirulina), tảo lục (chlorella) hoặc dùng các thực phẩm chức năng chiết xuất từ tảo biển.
11. Thêm thịt nạc vào bữa ăn
Thêm thịt nạc vào bữa ăn cung cấp trực tiếp protein chất lượng cao để hỗ trợ tổng hợp collagen trong cơ thể. Thịt nạc như ức gà, thịt bò nạc và cá chứa nhiều axit amin thiết yếu như glycine, proline và hydroxyproline – các thành phần chính giúp xây dựng và duy trì cấu trúc collagen. Ngoài ra, thịt nạc còn giàu kẽm và sắt, hai khoáng chất quan trọng giúp kích thích sản xuất collagen và sửa chữa mô liên kết.
Bạn hãy bổ sung thịt nạc vào bữa ăn hàng ngày dưới dạng luộc, hấp, nướng hoặc xào ít dầu để đảm bảo hấp thụ tối đa dưỡng chất mà không gây hại cho sức khỏe.
12. Áp dụng liệu pháp ánh sáng
Liệu pháp ánh sáng là phương pháp sử dụng ánh sáng có bước sóng cụ thể để kích thích sản sinh collagen và cải thiện sức khỏe da.
Liệu pháp ánh sáng đỏ (Red Light Therapy – RLT) và ánh sáng cận hồng ngoại (Near-Infrared Light – NIR) có khả năng thâm nhập sâu vào da, kích thích nguyên bào sợi sản xuất collagen, cải thiện độ đàn hồi và giảm nếp nhăn. Ngoài ra, liệu pháp ánh sáng còn giúp tăng tuần hoàn máu, giảm viêm và hỗ trợ tái tạo mô tổn thương. Việc áp dụng liệu pháp ánh sáng giúp làm chậm quá trình lão hóa, phục hồi da sau tổn thương và cải thiện kết cấu da.
Để tái tạo collagen cho da mặt bằng liệu pháp ánh sáng, bạn có thể sử dụng thiết bị ánh sáng đỏ tại nhà hoặc thực hiện tại các spa, phòng khám da liễu chuyên nghiệp với liệu trình phù hợp.
13. Lăn kim vi điểm
Lăn kim vi điểm là phương pháp sử dụng thiết bị có đầu kim siêu nhỏ để tạo ra những tổn thương vi mô trên bề mặt da, kích thích quá trình tự chữa lành và thúc đẩy sản sinh collagen. Cơ chế hoạt động của lăn kim dựa trên việc kích thích nguyên bào sợi tăng tổng hợp collagen và elastin, giúp da săn chắc, giảm nếp nhăn và cải thiện sẹo rỗ. Ngoài ra, lăn kim vi điểm còn tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất từ các sản phẩm chăm sóc da, giúp tái tạo da, làm đều màu và tăng độ đàn hồi.
Bạn có thể sử dụng thiết bị lăn kim tại nhà với kim ngắn (0.25 – 0.5mm) hoặc thực hiện tại spa, phòng khám da liễu với kim dài hơn, kết hợp với serum dưỡng da để tối ưu hiệu quả.
14. Trị liệu RF siêu vi điểm
Trị liệu RF siêu vi điểm là phương pháp sử dụng sóng radio tần số cao kết hợp với vi kim để kích thích sản sinh collagen và tái tạo da. Công nghệ RF (Radio Frequency) tạo ra nhiệt năng ở lớp trung bì, kích thích nguyên bào sợi tăng tổng hợp collagen và elastin, đồng thời giúp thắt chặt mô da. Việc trị liệu RF siêu vi điểm giúp nâng cơ, làm săn chắc da và hỗ trợ điều trị sẹo rỗ hiệu quả. Khi kết hợp với vi kim, trị liệu RF siêu vi điểm còn giúp tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất, cải thiện kết cấu da và giảm nếp nhăn.
Để tái tạo collagen cho da mặt bằng trị liệu RF siêu vi điểm, bạn hãy đến các phòng khám da liễu hoặc spa chuyên nghiệp để được tư vấn liệu trình phù hợp theo tình trạng da.
15. Cấy collagen tươi
Cấy collagen tươi là phương pháp đưa collagen trực tiếp vào da nhằm bổ sung và kích thích sản sinh collagen tự nhiên. Collagen tươi là dạng collagen sinh học có cấu trúc gần giống với collagen tự nhiên của da, giúp cải thiện độ đàn hồi, làm đầy nếp nhăn và phục hồi làn da lão hóa.
Cấy collagen tươi hoạt động bằng cách tiêm hoặc đưa collagen vào da thông qua lăn kim hoặc máy điện di, giúp da hấp thụ nhanh chóng và kích thích nguyên bào sợi sản xuất collagen mới. Để cấy collagen tươi, bạn cần đến spa hoặc phòng khám da liễu chuyên nghiệp, kết hợp chăm sóc da sau điều trị để đạt hiệu quả tối ưu.
16. Căng chỉ collagen
Căng chỉ collagen là phương pháp thẩm mỹ sử dụng chỉ sinh học có thành phần collagen hoặc kích thích sản sinh collagen để nâng cơ và cải thiện độ đàn hồi của da. Chỉ collagen hoặc chỉ PDO (Polydioxanone) được cấy dưới da giúp tạo khung nâng đỡ, đồng thời kích thích nguyên bào sợi tăng sản xuất collagen tự nhiên, làm săn chắc da, giảm nếp nhăn và định hình đường nét khuôn mặt. Liệu pháp căng chỉ collagen mang lại hiệu quả nâng cơ tức thì và tiếp tục cải thiện sau vài tháng khi collagen mới được tổng hợp.
Căng chỉ collagen được thực hiện tại các cơ sở thẩm mỹ hoặc phòng khám chuyên nghiệp, nơi bác sĩ sẽ tư vấn loại chỉ phù hợp và đảm bảo quy trình an toàn.
17. Tiêm axit poly-L-lactic Sculptra
Axit poly-L-lactic (PLLA) là một polymer sinh học có khả năng phân hủy tự nhiên trong cơ thể, giúp kích thích nguyên bào sợi tăng tổng hợp collagen theo thời gian. Tiêm axit poly-L-lactic (Sculptra) giúp làm đầy nếp nhăn, phục hồi thể tích da bị mất và cải thiện kết cấu da một cách tự nhiên, đã được chứng minh bởi nghiên cứu của Bệnh viện Lewis Gale Montgomery và WakeMed Health and Hospitals (năm 2024). Việc tiêm Sculptra mang lại hiệu quả lâu dài, thường kéo dài từ 1 – 2 năm sau liệu trình.
Hãy đến phòng khám da liễu hoặc thẩm mỹ viện uy tín nếu bạn muốn tái tạo collagen cho da mặt bằng phương pháp tiêm axit poly-L-lactic.
18. Dùng phương pháp thay da hóa học (Chemical Peel)
Thay da hóa học (Chemical Peel) là kỹ thuật sử dụng dung dịch axit để loại bỏ lớp da chết, kích thích tái tạo tế bào và thúc đẩy sản sinh collagen. Chemical Peel hoạt động bằng cách sử dụng các axit như AHA (axit glycolic, axit lactic), BHA (axit salicylic) hoặc TCA (trichloroacetic acid) để loại bỏ các lớp ngoài của da, thúc đẩy phản ứng chữa lành và tăng cường tổng hợp collagen, từ đó tái tạo collagen và mạng lưới sợi collagen có tổ chức hơn. Việc thay da hóa học giúp cải thiện sẹo mụn, nếp nhăn và tình trạng lão hóa.
Bạn có thể dùng peel nhẹ tại nhà hoặc đến phòng khám da liễu để thực hiện peel trung bình và sâu theo hướng dẫn của chuyên gia.
19. Massage mặt
Massage mặt giúp tăng cường lưu thông máu, cung cấp oxy và dưỡng chất cho da, từ đó kích thích nguyên bào sợi sản xuất collagen, cải thiện độ đàn hồi và giảm nếp nhăn. Ngoài ra, massage còn giúp giảm căng thẳng cơ mặt, ngăn ngừa chảy xệ và làm săn chắc da. Việc thực hiện massage mặt thường xuyên giúp da căng mịn, tươi trẻ và hỗ trợ hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.
Để tái tạo collagen bằng phương pháp massage mặt, bạn có thể dùng tay hoặc các dụng cụ như gua sha, con lăn ngọc bích, kết hợp với dầu dưỡng hoặc kem để tăng hiệu quả. Nên massage theo chuyển động hướng lên, thực hiện 5 – 10 phút mỗi ngày để đạt kết quả tốt nhất.
Tham khảo cách massage mặt trong video dưới đây của Dr Ngọc Official:
20. Sử dụng thiết bị chăm sóc da tại nhà
Các thiết bị như máy massage mặt và máy đẩy tinh chất giúp tăng cường tuần hoàn máu, thúc đẩy hấp thụ dưỡng chất và kích thích nguyên bào sợi sản xuất collagen. Máy massage mặt thường sử dụng công nghệ rung, vi dòng (microcurrent) hoặc sóng RF để nâng cơ, làm săn chắc da và giảm nếp nhăn. Trong khi đó, máy đẩy tinh chất ứng dụng ion (+/-) hoặc sóng siêu âm để đưa dưỡng chất vào sâu trong da, giúp tối ưu hiệu quả của các sản phẩm chăm sóc da.
Theo một nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu và đổi mới L’Oréal và Đại học Alabama tại Birmingham, sử dụng thiết bị massage với kem chống nhăn có thể khuếch đại tác dụng của kem, làm giảm nếp nhăn toàn bộ khuôn mặt, cải thiện kết cấu da và giảm chảy xệ cổ với hiệu quả bắt đầu từ tuần thứ 4.
21. Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình sửa chữa và tái tạo tế bào da, đặc biệt là trong giai đoạn ngủ sâu (deep sleep), khi cơ thể tăng cường sản xuất hormone tăng trưởng (GH) – yếu tố kích thích tổng hợp collagen. Nghiên cứu của Chang, J., Garva, R., Pickard, A. et al, đăng trên tạp chí Nature Cell Biology năm 2019 phát hiện ra rằng các sợi collagen mỏng bị phá vỡ do căng thẳng, sẽ tự tái tạo trong khi ngủ.
Thiếu ngủ có thể làm giảm collagen, khiến da kém đàn hồi, xuất hiện nếp nhăn và quầng thâm. Việc ngủ đủ giấc (7 – 9 tiếng mỗi đêm) giúp duy trì độ săn chắc, căng bóng của da và làm chậm quá trình lão hóa.
Để hỗ trợ quá trình tái tạo collagen, hãy duy trì thói quen ngủ đúng giờ, tạo môi trường ngủ thoải mái, hạn chế tiếp xúc ánh sáng xanh trước khi ngủ và kết hợp các phương pháp thư giãn như thiền hoặc đọc sách để cải thiện chất lượng giấc ngủ.
22. Tăng cường tập thể dục
Tập thể dục thúc đẩy lưu thông máu, giúp cung cấp oxy và dưỡng chất cho da, từ đó kích thích nguyên bào sợi sản xuất collagen. Nghiên cứu của Nishikori, S., Yasuda, J., Murata, K. et al đăng trên tạp chí Nature Briefing năm 2023 cho thấy, bài tập aerobic kích thích quá trình sinh tổng hợp ty thể trong nguyên bào sợi da và làm tăng hàm lượng collagen ở da.
Ngoài ra, vận động còn giúp cơ thể giảm căng thẳng, gia tăng hormone oxytocin và hạn chế sự phân hủy collagen do cortisol (hormone stress) gây ra. Việc tập luyện thường xuyên giúp làm chậm quá trình lão hóa, cải thiện độ đàn hồi và tăng cường sức khỏe tổng thể của da.
Để tối ưu hoá việc tái tạo collagen, bạn hãy kết hợp các bài tập cardio, tập sức bền hoặc tập tạ nhẹ tuỳ theo tình trạng sức khoẻ và sở thích của bạn.
Làm thế nào để ngăn ngừa suy giảm collagen?
Để ngăn ngừa suy giảm collagen, bạn nên bôi kem chống nắng, hạn chế các tác nhân phá huỷ collagen như đường, thuốc lá và rượu bia, đồng thời duy trì thói quen và lối sống lành mạnh.
- Bôi kem chống nắng: Tia UV là nguyên nhân chính gây phân hủy collagen, dẫn đến lão hóa sớm. Việc sử dụng kem chống nắng phổ rộng (SPF 30 trở lên) giúp bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, duy trì lượng collagen tự nhiên.
- Hạn chế dùng đường bổ sung: Đường dư thừa gây ra quá trình glycation, làm cứng và phá hủy collagen. Cắt giảm thực phẩm chứa nhiều đường giúp bảo vệ cấu trúc collagen và làm chậm lão hóa da.
- Ngừng hút thuốc lá: Nicotine và các hóa chất trong thuốc lá làm giảm lưu lượng máu đến da, phá hủy collagen và elastin, gây chảy xệ và hình thành nếp nhăn. Việc bỏ thuốc giúp cải thiện chất lượng da và ngăn ngừa mất collagen sớm.
- Giảm uống rượu bia: Rượu làm mất nước và phá vỡ cấu trúc collagen, khiến da kém săn chắc và nhanh lão hóa. Hạn chế tiêu thụ rượu giúp duy trì làn da khỏe mạnh và ngăn ngừa tổn thương collagen.
- Duy trì các thói quen và lối sống lành mạnh: Các thói quen và lối sống lành mạnh giúp duy trì và ngăn ngừa suy giảm collagen bao gồm uống đủ nước, ngủ đủ giấc, ăn thực phẩm giàu dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên và kiểm soát căng thẳng. Những yếu tố này giúp tối ưu hóa quá trình sản sinh collagen và làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên.
Những tác nhân nào làm giảm collagen trong da?
Những tác nhân làm giảm collagen trong da bao gồm tia UV, ô nhiễm, stress, chất có cồn, thuốc lá, đường, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng.
- Tia UV là nguyên nhân chính phá hủy collagen, bằng việc làm đứt gãy chuỗi polypeptide collagen; kích thích sản xuất enzyme matrix metalloproteinases (MMPs) làm phân hủy collagen và phá vỡ cấu trúc ngoại bào của da; tạo ra các gốc oxy hóa tự do (ROS) cản trở quá trình tổng hợp collagen mới. Ngoài ra, tia UVA còn kích thích sản xuất collagenase, một enzyme phân hủy collagen.
- Ô nhiễm môi trường tạo ra các gốc tự do, gây tổn thương tế bào da và làm giảm quá trình tổng hợp collagen.
- Stress kích thích sản xuất cortisol – hormone làm chậm quá trình tái tạo collagen.
- Chất có cồn như rượu bia khiến da mất nước, giảm khả năng phục hồi và phá vỡ cấu trúc collagen.
- Thuốc lá chứa nhiều hóa chất độc hại làm giảm lưu lượng máu đến da, gây suy thoái collagen và elastin.
- Đường gây ra quá trình glycation, làm cứng và suy yếu collagen.
- Chế độ ăn thiếu dinh dưỡng như thiếu protein, vitamin C, kẽm và các chất chống oxy hóa làm giảm khả năng tổng hợp collagen.
Dấu hiệu nào cho biết da bị thiếu hụt collagen?
Các dấu hiệu cho biết da thiếu collagen là da trở nên khô ráp, mất đàn hồi và xuất hiện nếp nhăn, tóc và móng dễ gãy, xương khớp suy yếu và đau nhức, vùng da quanh mắt kém săn chắc, cơ bắp suy giảm, răng và lợi trở nên nhạy cảm hơn, hệ tiêu hóa dễ bị rối loạn, và cơ thể mệt mỏi, hồi phục chậm hơn sau chấn thương hoặc bệnh tật.
Các phương pháp chống lão hóa da mặt khác
Có nhiều công nghệ thẩm mỹ hiện đại giúp cải thiện tình trạng lão hóa da như Botox, filler, và PRP (Platelet-Rich Plasma) với cơ chế tác động khác nhau, bên cạnh các phương pháp tái tạo collagen kể trên.
- Botox: Sử dụng botulinum toxin để làm thư giãn cơ, giảm nếp nhăn động (nếp nhăn do cử động cơ mặt). Botox có hiệu quả nhanh chóng, kéo dài 3 – 6 tháng (tuỳ cơ địa) nhưng không tác động đến collagen.
- Filler: Tiêm chất làm đầy như axit hyaluronic để khôi phục thể tích da, làm mờ nếp nhăn và tạo đường nét khuôn mặt. Filler không kích thích sản sinh collagen nhưng mang lại hiệu quả ngay lập tức, duy trì từ 12 – 18 tháng.
- PRP (Huyết tương giàu tiểu cầu): Sử dụng huyết tương chứa yếu tố tăng trưởng từ máu tự thân để kích thích tái tạo tế bào và tăng cường sản sinh collagen. Phương pháp PRP mang lại hiệu quả lâu dài, giúp cải thiện kết cấu da tự nhiên nhưng cần nhiều liệu trình.
So với Botox và filler, PRP giúp trẻ hóa da từ bên trong nhờ khả năng kích thích collagen, trong khi Botox và filler tập trung vào giảm nếp nhăn và tạo đường nét. Tùy vào nhu cầu cải thiên làn da mà bạn kết hợp các phương pháp để đạt hiệu quả chống lão hóa da mặt tối ưu.
